Getuigenis van een Psychologisch Consulent: Lies De Greef

Lies De Greef

 

 

 

 

 

Naam: Lies De Greef
Opleiding(en): Bachelor toegepaste klinische psychologie, tolk Vlaamse Gebarentaal en integratieve psychotherapie i.o.
Plaats van tewerkstelling: mobilant vzw en eigen praktijk psychotherapie Winay

Je werkt bij een VAPH organisatie. Hoe ziet je takenpakket er daaruit?

Ik draai mee in het team van begeleiders gespecialiseerd in de doelgroep doven en slechthorenden. Dit betekent dat ik bij verschillende mensen aan huis kom. Mensen die zelfstandig wonen of de intentie hebben dit te gaan doen. Initieel waren we een dienst begeleid wonen voor mensen met een mentale beperking. Toen ik in 2008 hier startte werd al snel duidelijk dat 3/4e van onze doelgroep ook psychologische en/of psychiatrische problemen hebben. Ondertussen werken wij onder het nieuwe systeem voor mensen met een beperking of een vermoeden hiervan. Welke vorm van beperking maakt niet meer uit, wel hoeveel zorgbudget of rechtstreeks toegankelijke hulp ze verkregen.

Ik heb mijn vast klantenpakket waarvoor ik zelfstandig insta hen regelmatig te bezoeken, met hen mee te gaan naar andere diensten of hun netwerk. Het uiteindelijke doel is dat onze klanten zelfstandig verder kunnen. Hiervoor kunnen zij onbeperkt beroep doen op onze ondersteuning op verschillende levensdomeinen: gezondheid, seksualiteit, administratie, financiën, opvoeding, relaties, werk, dagbesteding, maatschappelijke integratie, … Mijn collega’s en ik vergelijken ons vaak met een ‘wandelende internet bibliotheek waarbij wij steeds onze eigen normen, waarden en emoties bewust opzij zetten’. Op die manier kunnen we vanuit een houding die onbevooroordeeld is, in echtheid en in het levensbeeld van onze klant, met hen werken. Ga mee in de mogelijkheden en moeilijkheden en in hoe zij de wereld ervaren en je kan ongelooflijk veel betekenen.

Welke meerwaarde bied jij als psychologisch consulent binnen jouw werksetting? Hoe onderscheidt de psychologisch consulent zich in de praktijk?

Als eerste werknemer met een psychologische achtergrond werd ik snel hét aanspreekpunt in casussen met psychische en/of psychiatrische problemen. Tijdens teamvergaderingen ben ik de collega die vanzelfsprekend een klantenbespreking bekijkt vanuit mijn opleiding. Wat maakt bijvoorbeeld dat een cliënt opstandig gedrag vertoont, wat speelt hier onder dit gedrag? Dit bevragen en bespreken is mijn tweede natuur.

Hoe ik dit bevraag of hoe ik de zijnstoestand van mijn collega’s aanspreek, leerde ik tijdens mijn opleiding in stages.

Voorts ben ik gestart met een ‘werkgroep psy’. Samen met mijn team zijn wij het aanspreekpunt bij casussen waarin de begeleider vastloopt. Dit kunnen we bekijken via specifieke methodieken of door psycho-educatie te geven. Daarnaast zijn wij belast met het opvolgen van de ontwikkelingen in de psychologische wereld en beslisten we pas om een cursus sociale vaardigheden te organiseren voor onze bestaande klanten.

Je hebt ook je eigen praktijk, genaamd Winay. Welke nood zag je juist in de markt toen je deze oprichtte?

Het opstarten van een eigen praktijk is eigenlijk altijd al een droom geweest. Nog voor ik aan de opleiding Toegepaste Psychologie begon. Toen ik in mijn laatste jaar een scriptie onderwerp zocht was ik pas, via via, in contact gekomen met de Vlaamse Gebarentaal, wat me enorm intrigeerde. Een onderwerp was dus snel gekozen. Ik vroeg me af welke psychologische ondersteuning er al dan niet bestond voor deze doelgroep. Dit bleek echter bitter weinig te zijn.  Hierdoor ben ik nooit aan mijn, vooropgesteld, schakeljaar naar een master diploma begonnen. In de plaats heb ik de opleiding tot tolk Vlaamse Gebarentaal afgemaakt. Tijdens deze opleiding kon ik dan starten bij de dienst begeleid wonen, waar ik ook nu nog aan de slag ben, en werken met de doelgroep mentale beperking en/of doof of slechthorend.

Beide doelgroepen hebben het niet eenvoudig in het huidige hulpverlenerslandschap. De specifieke doelgroep voor mijn praktijk was dus een evidentie.

Welke hulpverlening bied je juist bij Winay?

Ik heb dus een specifiek aanbod voor dove personen en mensen met een mentale beperking. Daarnaast zie ik ook vele mensen met chronische ziekten en/of pijnklachten, verschillende soorten stemmingsstoornissen, slaapproblemen en ongedefinieerde klachten die vaak te verklaren blijken door een hoog sensitieve persoonlijkheid.

Enkele van je doelgroepen binnen Winay zijn dove/slechthorende mensen en mensen met een verstandelijke beperking. Kan je wat meer vertellen over deze specifieke begeleidingen?

Wanneer je met deze doelgroepen aan de slag gaat is het essentieel om nog meer te vertragen dan bij de andere doelgroepen. Indien je sterk visueel kan communiceren of ondersteunen is dit ook zeker een voordeel.

Beide doelgroepen zijn niet altijd zo sterk in theory of mind of reflecteren naar zichzelf. Wat betekent dat er meer herhaling en versimpeling nodig is. Dat je als counselor/therapeut meer gesloten vragen stelt en zo veel mogelijk uit hun eigen leefwereld voorbeelden geeft. Goed mee zijn in hun dagelijkse activiteiten is dus essentieel. Abstractie is niet concreet en duidelijk genoeg voor hen. Ook taal is in ons werkveld essentieel, wat wil ik juist overbrengen en hoe doe ik dit dan. Bij mensen met een mentale beperking heb je een uitgebreid arsenaal aan woordenschat nodig zonder de inhoud te zwart-wit te maken.

Indien je bij mensen met een mentale beperking verwerking verwacht of hen vraagt linken te leggen tussen verleden en toekomst of eigen gevoel en anderen hun gevoel of wat ze graag willen en de stappen hier naartoe, dan kom je vaak van een kale reis thuis. Veel geduld is dus belangrijk en begrijpen dat hun uitingsvormen voor moeilijke emoties bijna altijd in hun gedrag ligt. Gedrag dat door anderen vaak als opstandig of gewoon storend wordt aanzien.

Bij de dove personen is het belangrijk om hun sociale- en psychologische ontwikkeling te kennen. Deze loopt echter anders dan die bij horenden. De verschillende soorten doofheid, waar ze naar school gingen en in welke communicatievisie ze groot werden is hierbij ook een meerwaarde.

Sommige mensen durven de vergelijking te maken met een emotionele en psychische verwerking zoals iemand met ASS.

Wil je hier meer over lezen dan kan je mijn artikel lezen via http://www.psychology-integration.eu/2017/05/psychotherapie-aan-dove-en-slechthorende-personen/

Wat zijn de grootste uitdagingen in je werksetting?

Jezelf blijven uitdagen om te lezen, om bij te blijven met de ontwikkelingen. Zowel op administratief vlak, financiële richtlijnen, als de inhoud van onze taak. Om er steeds opnieuw te staan met je volle aandacht en interesse voor elke volgende patiënt of elk volgend huisbezoek. Dat wat jij doet al een wereld van verschil kan betekenen ook heb je soms het idee dat je geen stap verder komt in het proces.

Er steeds opnieuw bewust van zijn dat jouw wereldbeeld, jouw normen en waarden niet de juiste zijn. Dat binnenkomende emoties en verhalen van klanten/patiënten best intens kunnen zijn en dat ook je eigen emoties hierbij ingezet kunnen worden ten goede van het proces. Het is een steeds aanwezige aandachtspunt. Een uitdaging is het ondertussen wel niet meer.

Daarnaast blijf ik ook merken dat er op psychologisch consulenten nog vaak wordt neergekeken. Dat onze diagnostische hypotheses of voorstel tot het afnemen van diagnostiek niet altijd in dank wordt afgenomen. Niet door de patiënten of klanten zelf maar wel meer door verwijzende of samenwerkende instanties en netwerk.

Heb je nog voor een andere werkgever gewerkt als psychologisch consulent? In welke setting was dit? En wat was je takenpakket?

Ik deed eerst een vervangingscontract binnen Koca vzw, maar diende uiteindelijk meer logopedische handelingen uit te voeren dan voordien afgesproken. Mijn uitgebreide kennis van ontwikkelingspsychologie, stoornissen onder 18 jaar en observatie ervaring, heeft me binnen deze setting wel een meerwaarde laten zijn.

Ben je aangesloten bij de BPC? Wat is voor jou de meerwaarde van je lidmaatschap?

Ik ben sinds mijn afstuderen aangesloten bij BPC. Volgens mij is de meerwaarde dat zij voor alle psychologisch consulenten kunnen spreken en lobbyen voor een goed en erkend statuut. Ik heb ook nog deelgenomen aan het kiezen van onze huidige naam, waar ik overigens zeer tevreden mee ben.

Voorts heb ik al meerdere malen op hen mogen rekenen bij de opstart van mijn eigen praktijk. Hiervoor zijn er vele thema’s waarover je moet nadenken die tijdens je opleiding niet aan bod komen.