Naam:
Lieke Thoonen
Leeftijd:
23 jaar
Welke opleiding + afstudeerrichting:
Toegepaste psychologie (school- en pedagogische psychologie)
Tewerkstelling en huidige functie:
Vrij CLB Kempen, psychopedagogisch werker (trajectteam)
Doelgroep?
Kleuter- en lager onderwijs
Hoe ziet jouw takenpakket eruit?
Momenteel ben ik al een jaar een onderdeel van het trajectteam in het Vrij CLB Kempen (vestiging Turnhout). In het trajectteam loop ik handelingsgerichte diagnostische trajecten. Ik zie het als de praktijkuitvoering van het vak ‘psychodiagnostiek’. Leerlingen worden via scholen eerst aangemeld bij het onthaalteam. Zij proberen zo laagdrempelig mogelijk in zorgfase 0 en 1 (van het zorgcontinuüm) de leerlingen, de school en de ouders verder te helpen. Indien blijkt dat er een meer specifieke expertise nodig is verwijzen mijn collega’s van het onthaalteam door naar het trajectteam (mijn team). In ons team zitten 10 medewerkers: psychologen, pedagogen, psychologisch consulenten, maatschappelijk werkers en artsen. Degene wiens expertise het meest aansluit bij het dossier van de leerling zal de casus verder opnemen.
Eens een leerling toegewezen werd aan mij doorloop ik een handelingsgericht diagnostisch traject. Het begint met een intake waarbij ik alle partijen bevraag. Ik ga in overleg met de ouders, de klasleerkracht en de zorgcoördinator (soms ook de zorgleerkracht) van de school. Na een uitgebreide informatieverzameling stel ik hypotheses op en bekijk ik hoe deze uitgeklaard kunnen worden. Het kan zijn dat ik dit zelf doe (denk aan vragenlijstonderzoeken, intelligentieonderzoeken, observaties,…) of dat ik een doorverwijzing doe wanneer de onderzoeken buiten mijn expertiseveld vallen (denk aan een neuroloog, centra voor multidisciplinair diagnostisch onderzoek, kinderpsychiaters,…). Vanuit de onderzoeken leid ik de onderwijsnoden van de leerling af en bekijk ik met de school en ouders hoe er in de huidige school- (of thuiscontext) tegemoet kan gekomen worden aan deze noden. Indien dit niet haalbaar blijkt te zijn kan het zijn dat ik de leerling bijvoorbeeld doorverwijs naar het buitengewoon onderwijs.
Dit hele traject loop ik natuurlijk niet alleen. Elke donderdagnamiddag zit ik samen met het volledige team om de casussen multidisciplinair te bespreken.
Momenteel volg ik iets meer dan 40 leerlingen op.
Welke meerwaarde bied jij als psychologisch consulent binnen jouw werksetting? Hoe onderscheidt de psychologisch consulent zich in de praktijk?
Ik denk dat de grootste meerwaarde de vele praktijkoefeningen zijn die we aangeboden kregen tijdens de opleiding. Ik denk bijvoorbeeld aan de vakken ‘gespreksvoering’ en ‘CCT’. De technieken die ik hier aangeleerd kreeg pas ik dagelijks toe tijdens mijn gesprekken. Ik voer bijvoorbeeld ook zware gesprekken waarbij het wel eens voorkomt dat ouders wenen. Dankzij de vele oefeningen tijdens de lessen weet ik hoe ik mijn kalmte kan bewaren en hier het beste mee om kan gaan.
Ik gaf ook al eerder aan dat mijn job heel hard lijkt op het vak ‘psychodiagnostiek’. Ik ben dan ook al regelmatig gaan teruggrijpen naar mijn cursussen van dit vak om nog eens stap voor stap de achterliggende theorie te bekijken. Ook de vele voorbeelden en oefeningen ondersteunen me in het werkveld.
In het CLB worden de contextuele vragen gescheiden van de leerinhoudelijke vragen. Ik volg als psychopedagogisch werker de leerlingen op die op school moeilijkheden vertonen (leerinhoudelijk, sociaal, gedragsmatig). Moeilijkheden of bijvoorbeeld verontrustingen die zich thuis afspelen worden door de maatschappelijk werkers opgevolgd. Een grote kanttekening hierbij is dat in de praktijk dit niet altijd zo zwart-wit is. Er zijn veel leerlingen die bijvoorbeeld zowel leerinhoudelijk als opvoedkundig moeilijkheden ervaren. Het is dan zeer fijn dat ik als psychologisch consulent tijdens mijn opleiding ook de vakken ‘intrafamiliaal geweld’ en ‘opvoedingsondersteuning’ heb kunnen volgen. Zo kan ik hier toch ook al voor een deel mee aan de slag gaan.
Samengevat is het grootste onderscheid dat je met veel ervaring begint dankzij de praktijkvakken, de stages,… Ook heb je een brede waaier van kennis opgebouwd doorheen de drie jaren.
Wat zijn de meest voorkomende vragen waarmee mensen tot bij jou komen?
Ik kan de vragen opdelen in 4 grote categorieën:
De eerste categorie heeft betrekking tot het leerinhoudelijke. Het kan bijvoorbeeld zijn dat een leerling het eerste leerjaar al dubbelt maar dat hij/ zij nog steeds uitval vertoont op de leerstof.
Ook sociaal gezien krijg ik heel wat vragen. Ik denk bijvoorbeeld aan leerlingen die heel zwart-wit denken en moeite hebben met het interpreteren van sociale situaties.
Daarnaast komen er ook veel vragen rond aandacht en concentratie. Denk hierbij aan leerlingen die leerstof missen omdat ze wegdromen in de klas, niet stil kunnen zitten op hun stoel,…
Ten slotte krijg ik ook vragen rond gedragsproblemen. Dit zijn vooral leerlingen die het klasgebeuren verstoren door bijvoorbeeld te roepen, te vechten, enzovoort.
Wat zijn de grootste uitdagingen in jouw werksetting?
Na een jaar te werken in het CLB ervaar ik twee grote zaken.
Allereerst is er sprake van een enorm grote werkdruk. De hulpvragen in onze maatschappij nemen toe, kinderen van alle leeftijden worden steeds meer aangemeld met moeilijkheden. We zien ook dat er al van een heel jonge leeftijd grote moeilijkheden kunnen zijn die de school overvragen. Ik ben momenteel als extra werkkracht tewerkgesteld in een team van 10 personen en volg nu 40 leerlingen op. Andere collega’s die fulltime werken hebben ondertussen al 60 leerlingen onder hen staan. Het is soms moeilijk om de kwaliteit van ons werk te bewaken door deze grote aantallen. We voelen soms aan dat we meer zouden willen doen (bv. een kindgesprek) maar moeten selectief zijn door de beperkte tijd.
Daarnaast merk ik ook dat het hulpverleningslandschap niet vlot draait. Er zijn overal wachtlijsten van lange duur. We raden iets aan, verwijzen door maar botsen op de realiteit: aanmelding is niet mogelijk of opstart is ten vroegste binnen 10 maanden mogelijk. Dit frustreert zowel ons, de ouders en de scholen. Er wordt vaak naar ons gekeken om andere oplossingen te zoeken in de tussentijd, maar deze zijn er helaas niet altijd. Hierdoor wordt de frustratie vaak gericht op ons.
Heb je nog voor een andere werkgever of in een andere functie gewerkt als psychologisch consulent?
Voor ik begon in het CLB had ik nog één andere job gedaan, gedurende 3 maanden. Ik was een individuele begeleider in Ter Loke, afdeling De Berken. Hier was ik de individuele begeleider van een zestal volwassenen met een licht verstandelijke beperking die wonen in De Berken. Ik zorgde voor het totale plaatje van deze personen. Ik maakte afspraken, legde contacten met de familie, regelde zaken met de bewindvoerders, deed individuele gesprekjes rond welbevinden,… Daarnaast had ik ook nog een kleinere rol in de leefgroepen zelf. Ik at bijvoorbeeld 2x per week mee. De praktische zaken in de leefgroep werden opgevolgd door de leefgroepbegeleiders.
De tewerkstelling was van korte duur aangezien de functie als individuele begeleider verdween wegens besparingen. Ik kreeg het aanbod om te werken als leefgroepbegeleider maar had het gevoel dat dit minder aansloot bij de opleiding. Als individuele begeleider miste ik deze aansluiting ook al soms. Enkel tijdens de gesprekjes voelde ik me verbonden met de opleiding. Hierdoor maakte ik de keuze om op zoek te gaan naar een nieuwe job.